Τα Χωρικά Εργαλεία στην Προγραμματική Περίοδο 2021-2027 συγχρηματοδοτούνται κυρίως από το Στόχο Πολιτικής (ΣΠ) 5 «Μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της μέσω της προώθησης της βιώσιμης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης όλων των εδαφικών τύπων και των τοπικών πρωτοβουλιών» των ΠεΠ και των ειδικών στόχων:
- 5.i για την ενίσχυση της ολοκληρωμένης και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής ανάπτυξης, του πολιτισμού, της φυσικής κληρονομιάς, του βιώσιμου τουρισμού και της ασφάλειας στις αστικές περιοχές
- 5.ii για την ενίσχυση της ολοκληρωμένης και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής τοπικής ανάπτυξης, του πολιτισμού, της φυσικής κληρονομιάς, του βιώσιμου τουρισμού και της ασφάλειας σε περιοχές πλην των αστικών
Η Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη μέσω των χωρικών Εργαλείων ΟΧΕ, ΟΧΕ-ΒΑΑ και ΤΑΠΤΟΚ στηρίζεται στις κάτωθι κανονιστικές προβλέψεις για την ΠΠ 2021-2027:
- Άρθρα 28 - 34 του Καν 1060/22 Κανονισμού Κοινών Διατάξεων
- Άρθρα 3 , 9, 10 και 11 Κανονισμού 1058/22 για το ΕΤΠΑ/ΤΑ
- Προοίμιο (23) Κανονισμού 1059/22 για το ΕΚΤ+
- Άρθρο 4.2 Κανονισμού 1059/22 για το ΕΚΤ+
- ΕΣΠΑ 2021-2027
- Άρθρα 25-28 του Ν. 4914/22 για τη Διαχείριση του ΕΣΠΑ
Η Πολιτική Συνοχής συμβάλλει αποφασιστικά στη σύγκλιση, όχι μόνο μέσω των απαραίτητων πόρων, αλλά και με τη δημιουργία κινήτρων για μια περισσότερο αποτελεσματική διακυβέρνηση, βασισμένη στην εταιρική σχέση, στην πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και στην ολοκληρωμένη τοπική χωρική προσέγγιση (place based approach).
Σύμφωνα με τη Στρατηγική του Προγράμματος «Πελοπόννησος» 2021-2027 για την υλοποίηση ΟΧΕ στο πλαίσιο του Ειδικού στόχου 5ii, οι στρατηγικές ΟΧΕ θα σχεδιασθούν στη βάση συγκεκριμένων κριτηρίων αξιολόγησης, με κυρίαρχο κριτήριο τον ολοκληρωμένο χαρακτήρα των παρεμβάσεων και τη συμμετοχική διαδικασία κατά το σχεδιασμό και την εφαρμογή των στρατηγικών, των τοπικών φορέων και της κοινωνίας των πολιτών.
Επισημαίνεται ότι οι στρατηγικές ΟΧΕ που θα εφαρμοσθούν θα απαντούν ολιστικά σε συγκεκριμένες προκλήσεις των Περιοχών Παρέμβασης που θα επιλεγούν και θα εστιάσουν στην:
- Ολοκληρωμένη αντιμετώπιση περιβαλλοντικών και κλιματικών προκλήσεων, ιδίως ως προς τη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη τοπική οικονομία μέχρι και το 2030 ή/και
- Ολοκληρωμένη στήριξη της ανάπτυξης της Περιοχής Παρέμβασης μέσω της αξιοποίησης του δυναμικού των ψηφιακών τεχνολογιών για σκοπούς καινοτομίας
Πρόσθετα, προβλέπεται η αξιοποίηση Πεδίων Παρέμβασης και εκτός του Στόχου Πολιτικής 5, ιδίως των πεδίων παρέμβασης των Στόχων Πολιτικής 1, 2 και 4. Οι στρατηγικές θα εγκριθούν το ταχύτερο δυνατόν, ενώ ειδικότερα αυτές της ΠΠ 2014 – 2020 που επικαιροποιούνται για την ΠΠ 2021-2027 θα εγκριθούν το αργότερο 18 μήνες μετά την έγκριση των Περιφερειακών Προγραμμάτων. Στο πλαίσιο αυτό και λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα μελέτης της ΕΥΔΕΠ Πελοποννήσου, προγραμματίζεται να εφαρμοστούν οι ακόλουθες 4 Στρατηγικές ΟΧΕ:
- Περιοχή Παρέμβασης Δήμων Ξυλόκαστρου - Ευρωστίνης, Σικυωνίων και Νεμέας,
- Περιοχή Παρέμβασης Δήμων Ναυπλιέων, Επιδαύρου και Ερμιονίδας,
- Περιοχή Παρέμβασης Ορεινού Όγκου Ταϋγέτου και
- Περιοχή Παρέμβασης Μεγαλόπολης, σε συνέργεια και πλήρη συντονισμό με το ΠΔΑΜ και με θεματική στόχευση τους τομείς τουρισμού και πολιτισμού ως εναλλακτικούς μοχλούς ανάπτυξης της περιοχής
